زلزله و خسارات جبران ناپذیر یکی از ترسهای تمامی سازندهها است. در کشورهای غربی باد در کنار زلزله یکی از ویرانگرهای ساختمان به شمار میرود و اگر شما نیز ترس از خرابی ساختمان توسط زلزله و حوادث طبیعی را دارید خواندن مقاله وال پست میتواند تا حد زیادی به شما آرامش خاطر دهد.
در این مقاله به سوالات زیر پاسخ خواهیم داد:
- وال پست چیست؟
- فیلم اجرای والپست
- انواع وال پست کدامند + توضیح
- آیین نامه اجرایی وال پست
- اشتباهات رایج در اجرای وال پست
- آیا عدم اجرای والپست عواقب قانونی به همراه دارد؟
یکی از اقدامات حائز اهمیت در مرحله دیوار چینی به خصوص در سازههای بزرگ، نصب وال پست است که در واقع قبل از شروع فرایند اصلی دیوارچینی یعنی گذاشتن مصالح روی یکدیگر به منظور ساخت یک دیوار، انجام میشود. این اقدام سبب یکپارچگی دیوار و اتصال درست آن به عناصر سازهای (تیرها و ستونها) شده و سازه را در برابر زلزله مقاوم میسازد. در ادامه این مطلب از وب سایت شرکت هوملکس به معرفی انواع وال پست، خرید وال پست منقطع، قیمت وال پست، وال پست دیوار، وال پست جدید، نحوه اجرا، مزایای استفاده از آن و سایر نکات در این باره میپردازیم.
فیلم اجرای وال پست در ساختمان و اسکلت بتنی
وال پست چه کاربردهایی دارد؟
کاربرد اصلی این محصول را میتوان در ساخت میانقابهای سازهای وغیر سازهای مقاوم در برابر زلزله دانست. این محصول همچنین از دیوارها، درب، پنجره و سایر تاسیسات، در برابر زلزله محافظت میکند تا از خود مقاومت نشان دهند و از ریزش آنها جلوگیری شود. هنگام خرید والپست میتوان در اسکلتهای فلزی و بتنی استفاده کرد.
انواع وال پست از نظر مصالح به کار رفته در آن
والپستها از نظر مصالح به کار رفته در اجرای آنها نیز انواع مختلفی دارند که تمامی آنها میتوانند به صورت عمودی یا افقی اجرا شوند.
والپست با نبشی
متداولترین نوع وال پست، والپست با نبشی است. این نوع والپست از دو نبشی با فاصله متغیر (بسته به ضخامت دیوار) و یک میلگرد تشکیل میشود. جنس نبشیها از فولاد بوده و به صفحات فلزی نصب شده روی کف و سقف، جوش داده میشوند. از آنجایی که نبشیهای به کار رفته در والپست با نبشی از جنس فولاد هستند، تولید آنها هزینه زیادی به دنبال دارد. بنابراین قیمت تمام شده محصول نیز بالا است. معمولا برای سقفهای بلند و یا دیوارهای عریض، باید هم از وال پست عمودی و هم از افقی استفاده کرد. که این باعث افزایش بیشتر هزینهها هنگام خرید والپست میشود.
والپست ناودانی
ناودانی نوعی پروفیل منقطع است که میتواند در اجرای والپست به کار رود. به تمامی والپستهایی که از این نوع پروفیل بهره میگیرند، والپست ناودانی گفته میشود. سطح مقطع ناودانی به شکل یک مستطیل با یک طول است که شکل پروفیل ناودانی را مانند یک مکعب مستطیل با سه وجه U شکل میسازد. به وجههای کناری پروفیل بال گفته میشود. ناودانی در جنس و ابعاد مختلفی تولید میشود که هر کدام کاربرد متفاوتی دارد. وال پست ناودانی بهترین جایگزین نبشیها است، چرا که نه تنها هزینههای ساخت و ساز را کاهش میدهد، بلکه دارای مقاومت بیشتری بوده و باعث انتقال درست و اصولی بار از دیوار به عناصر سازهای میگردد.
وال پست گالوانیزه
والپست گالوانیزه نوعی وال پست ناودانی است که از ورق گالوانیزه ساخته شده و در بالهای آن پانچهایی جهت قرارگیری میلگرد، ایجاد شده است. معمولا برای اتصال مفصلی وال پست، متصل کردن پروفیلها به عنصر سازه از میلگرد استفاده میشود. این میلگردها باید به وسیله اتصالاتی نظیر گیره یا قلاب به پروفیل متصل شوند اما در والپست یا پروفیل گالوانیزه، میلگردها درون پانچها قرار میگیرند.
سوالی در مورد خرید دارید؟ تماس بگیرید:
سوالی در مورد خرید دارید؟ تماس بگیرید:
والپست آماده
والپست آماده که معمولا به شکل والپست ناودانی است، دارای دو نبش در قسمت بالایی و انتهایی خود میباشد. نبش بالای ناودانی که به نبش لوبیایی معروف است. برای اتصال والپست با پیج و مهره به سقف استفاده میشود و نبش سوراخدار قسمت انتهایی برای اتصال والپست آماده به کف و به وسیله رول بولت تعبیه شده است. امروزه اکثر والپستهای تولید شده آماده هستند و این دو نبش در آنها وجود دارد. این امر سبب سهولت استفاده از این پروفیلها و رواج کاربری آنها به لحاظ خرید والپست در سازهها شده است. شرکت هوملکس به عنوان نمایندگی وال پست آماده و همچنین انواع وال پست هبلکس، محصولات خود را عرضه میدارد.
وال پست درب و پنجره
هر گونه درب و پنجره و به عبارتی حفره، باعث کاهش مقاومت دیوار و اختلال در عملکرد آن میشود. نوعی از والپست ناودانی که طول کمتری دارد در چهار طرف این حفرهها به کار میرود تا استحکام دیوار را حفظ کند. نصب وال پست پنجره معمولا به وسیله اتصال بستهایی به ستون و تیر (درب) یا به بلوک های دیوار (پنجره) و قرار دادن پروفیل درون آن، انجام میشود.
وال پست ترکیبی
هنگامی که دو یا چند پروفیل، مثلا دو نبشی و یا یک نبشی و یک ناودانی کنار یکدیگر قرار گیرند، والپست ترکیبی اجرا شده است. معمولا این اتفاق زمانی میافتد که نیاز به اجرای وال پست قائم و عمودی به همراه یکدیگر باشد از این رو به وال پستهای H و هر وال پستی که متشکل از تیرک و قائم باشد، والپست ترکیبی گفته میشود.
با تمام این توضیحات به این سوال میرسیم که چرا باید از والپست استفاده کنیم و استفاده از انواع آن مانند والپست ناودانی و والپست آماده چه فایدهای برای سازه دارد؟ استفاده از آن مزایای فراوانی دارد. از جمله مزایای آن میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
انواع وال پست از نظر نحوه اجرا
این محصول به طور کلی به المانی جهت حفظ دیوار در برابر بارهای جانبی اطلاق میشود. انواع وال پست براساس نحوه اجرا شامل موارد زیر است:
والپست قائم
به والپستهای عمودی که در دو سمت دیوار احداث میشود، وال پست قائم گفته میشود که عمدتا از مصالحی همچون نبشی، ورق گالوانیزه سرد نورد شده، قوطیها و ناودانیها ساخته میشوند. در صورتیکه هر نوع جنسی به جز گالوانیزه در احداث وال پستهای عمودی به کار رفته باشد، باید حتما قبل از نصب بر روی آن ضد زنگ زده شوند. همچنین اگر طراح دوره تناوب (T) را ۱ در نظر گرفته باشد، میتوان از جداسازی دیوار با سازه جلوگیری کرد اما اگر در طراحی کمتر از ۱ در نظر گرفته شده باشد، باید فاصله جداسازی رعایت شود. هر چند که در پیوست ششم ویرایش چهارم آیین نامه ۲۸۰۰ به صراحت و به دور از هرگونه زمان تناوب فاصله جداسازی در نظر گرفته شده، این امر برای والپستهای افقی، یک صدم ارتفاع است.
در طراحی بالهای المانهای عمودی نگهدارنده دیوار یا همان والپست عمودی باید به مقدار دریفت ماکزیمم توجه داشت. بالهای المانهای عمودی باید از دیرفت ماکزیمم طبقات بزرگتر باشد. به همین سبب است که بر خلاف المانهای سازهای که در ارتفاع عمدتا کوچکتر میشوند، المانهای والپست با بالا رفتن ارتفاع بزرگتر میشوند.
والپست افقی
این المان تنها در صورتیکه ارتفاع کف سازهای ما بیش از ۳٫۵ متر باشد مورد استفاده قرار میگیرد. فاصله جداسازی این والپست بیشترین دو مقدار (۲٫۵ سانت و یا خیز ماکزیمم تیر) است. خیز ماکزیمم تیر توسط طراح سازه باید در اختیار مجری قرار بگیرد. المان افقی به هیچ عنوان نباید به المان عمودی به صورت گیردار متصل گردد. اتصالات والپست باید به صورت کاملا مفصلی باشد و تنها به صورت عمودی باید به کف به صورت صلب متصل گردد.
والپست کامل
تنها تفاوت در وال پستهای کامل در نوع ساخت آن و در برخی نقاط در نوع اتصال به سقف آن است. والپست با نبشی متشکل از دوبل نبشی که به صورت زیگزاگ با میلگرد و یا به صورت پلکانی با تسمه به همدیگر متصل شده باشند گفته میشود.
در اتصال دو نبشی به یکدیگر باید توجه داشت که در صورتی که از میلگرد (چه ساده و چه آجدار) به صورت زیگزاگ استفاده شده، فاصله گام زیگزاگها حداکثر ۳۰ سانتی متر باشد و در صورتیکه بر روی تیرآهن بود با جوش و به صورت صلب و در صورتیکه بر روی بتن بود باید به صورت نصب بر صفحهای که به بتن بولت شده باشد صورت پذیرد. این امر به صورت ثابت چه والپست از نوع نبشی و چه ازنوع ناودانی باشد، باید ایجاد شود. همچنین اتصال باید به صورت کشویی (از سه جهت مقید و در یک جهت مفصلی) باشد.
اتصال کشویی را میتوان با استفاده از سوراخ لوبیایی نیز ایجاد کرد ولی متداولترین نوع اتصال کشویی استفاده از نبشی متصل به فحه بالاست. ابتدا متناظر کف یک صفحه در سقف با بولت کاشته میشود، سپس از نبشی برای نگهداری والپست در داخل خود به گونهای که نبشی نگهدارنده به صفحه جوش و به صورت مفصلی به وال پست متصل میشود، استفاده میشود. حتما پس از عملیات خرید والپست و نصب آن، قسمتهای جوش شده را رنگ یا ضد زنگ بزنید.
سوالی در مورد خرید دارید؟ تماس بگیرید:
قیمت والپست آماده
قیمت والپست آماده به قیمت تمام شده متریال مورد استفاده در آن بستگی دارد. اغلب اجزای تشکیل دهنده والپست، نبشی و پلیتهای فولادی هستند. قیمت این متریال بر حسب کیلوگرم و با قیمت روز محاسبه میشود. سایز و وزن نبشیها یکی از عوامل تعیین کننده قیمت آنهاست. نکته قابل توجه، استفاده از ورق گالوانیزه است. که با توجه به حذف اجرای ضد زنگ به کیفیت بالا و زمان پایین کار منتج میشود.
حداقل سایز نبشی وال پست چند است؟
مزایا و معایب استفاده از وال پست چیست؟
- افزایش مقاومت ساختمان و بهبود عملکرد آن در برابر زلزله
گفتیم که والپست یک عضو غیر سازهای است و وظیفه آن انتقال نیروهای وارده بر دیوار به عناصر سازهای است. با این کار تنش وارده بر دیوار بر اثر زلزله به خوبی به ستون و سپس به زمین منتقل شده و در نهایت دیوار سالم میماند. انتقال این نیروها مستلزم رابطه و یا درگیری درست دیوار با اسکلت است. در واقع دیوار از سازه به صورت مستقیم منفصل میشود و والپست راه ارتباطی میان دیوار و ستون و تیر است.
- افزایش استقامت دیوار در اطراف بازشوها
وال پست درب و پنجره که نوعی وال پست ناودانی است. استحکام دیوار را بالا برده و از ترک برداشتن بلوک های اطراف بازشو جلوگیری میکند.
هدف اصلی اجرای والپست تنها نگهداری از المانهای غیر سازهای و افزایش استحکام سازه در برابر حوادثی نظیر زلزله است. عدم اجرا باعث ایجاد خطر آسیب جدی به دیوارها در هنگام زلزله و خرابی شدید سازه میشود. شاید در طول زلزله به اسکلت ساختمان صدمهای وارد نشود، ولی با خرابی دیوار عملکرد کلی ساختمان مختل میشود.
- افزایش مقاومت ساختمان و بهبود عملکرد آن در برابر زلزله
- محافظت از دیوارها و جلوگیری از ریزش آنها هنگام رخداد زلزله
- کاهش خسارات جانی و مالی در صورت بروز زلزله
- بهبود عملکرد ساختمان در برابر بارهای باد و طوفان
در صورتی که بخواهیم نگاهی دقیق تر به استفاده از وال پست داشته باشیم، این محصول معایبی نیز دارد. افزایش هزینههای ساخت و ساز و کاهش فضای مفید داخل ساختمان را میتوان جز معایب آن به حساب اورد. البته این معایب باید چشم پوشی شوند زیرا در صورت عدم استفاده، سازه از مقاومت لازم برخوردار نخواهد بود. به همین دلیل معایب این محصول را مورد نظر قرار نمیدهیم.
آیین نامه اجرایی وال پست
برای نصب وال پست، نیاز به رعایت ضوابط و قوانینی است که عدم رعایت آنها عواقب قانونی به همراه دارد. اولین و شاید مهمترین مورد در ضوابط اجرا و خرید والپست، اندازه دهانه و عرض دیوار است. در صورتی که عرض دیوار بیشتر از ۴ متر اجرای وال پست الزامی است. طبق مقررات ملی، باید در تمامی دیوارهای پیرامونی، وال پست قائم اجرا شود. همچنین اجرای والپست ترکیبی در سازههای بالای هشت طبقه الزامی است. ضوابط اجرای والپست شامل بندهای ۴-۹-۱-۳ مبحث چهارم مقررات ملی و بند ۵-۳-۴ و بند ۴-۵-۴ ویرایش چهارم آیین نامه ۲۸۰۰ و سایر بندهای این دو میشود.
نحوه اجرای صحیح وال پست
نحوه اجرای والپست با نبشی در سازههای مختلف، با روشهای متفاوتی انجام میشود. در سازههای اسکلت فلزی، ابتدا درون قاب ستون پلیت قرار گرفته و پس از بتن ریزی، والپست به همان پلیت به وسیله رول بولت یا پیچ و مهره متصل شده و یا به آن جوش داده شود.
در سازههای بتنی، اتصال دیوار به عناصر سازهای معمولا توسط بست یعنی اتصال کشویی و یا وال پست آماده صورت میگیرد. چرا که امکان جوش دادن والپست به بتن وجود ندارد.
نکات اجرایی وال پستها
- هنگام اجرای وال پست دقت داشته باشید که سایز نبشی وال پست باید حداقل ۴-۵ سانتیمتر باشد. در صورت استفاده از پروفیل به عنوان وادار، سایز قوطیهایی که مورد استفاده قرار میگیرد باید بین ۵۰ تا ۱۵۰ میلیمتر باشد.
- در صورتی که نازک کاری روی دیوار از جنس سیمان باشد، باید وال پست مشی که از مش AR یا همان مش فایبرگلاس مقاوم به قلیا در ساخت آن استفاده شده است، به کار گرفت.
سوالی در مورد خرید دارید؟ تماس بگیرید:
اشتباهات رایج در اجرای وال پست
گفته شد که وال پست محصولی است که استفاده از آن موجب افزایش ایمنی ساختمان میشود. البته باید توجه داشت که گاهی در اجرای این محصول اشتباهاتی رخ میدهد که برخی از آنها اشتباهاتی سطحی نبوده و موجب به وجود آمدن خسارات جبران ناپذیری میشود. در این قسمت به بررسی برخی از این اشتباهات هنگام خرید والپست و سایر موارد میپردازیم.
- یکی از این اشتباهات را میتوان استفاده از مصالح نامناسب مانند میلگرد فلزی دانست. این امر موجب کاهش مقاومت وال پست میشود. عدم رعایت ابعاد صحیح وال پست نیز مقاومت آن را به شدت کاهش میدهد. در مورد اتصال وال پست به سایر عناصر سازهای باید گفت که در صورتی که این اتصال به درستی صورت نگیرد، نیروهای وارد شده به دیگر عناصر سازهای منتقل نشده و عملکرد وال پست کاهش مییابد.
- محل قرارگیری وال پست نیز باید به درستی و مطابق با ضوابط آیین نامهای تعیین شود و درصورتیکه این کار با خطا انجام شود، عملکرد وال پست کاهش پیدا کرده و این حصول نقش خود را به درستی انجام نخواهد داد. به این ترتیب ایمنی ساختمان کاهش پیدا میکند. در صورتی که وال پست به درستی اجرا نشود، دیوارهای سازه هنگام وقوع زلزله دچار شکستگی شده و خسارات جبران ناپذیر جانی و مالی را در پی خواهد داشت.
- در بسیاری از موارد، پیمانکاران به منظور کاهش هزینههای ساخت و ساز تعداد پروفیلهای به کار رفته در والپست و یا فواصل آنها را تغییر میدهند. عدم اجرای والپست طبق محاسبات انجام شده عملکرد آن را مختل کرده و در واقع کاربری مفید آن را از بین میبرد.
- عدم اتصال درست پایه والپست به بیس پلیت و یا عدم استفاده از بیس پلیت از دیگر اشتباهاتی است که در بسیاری از سازهها دیده شده است. در این موارد پایه والپست کامل مهار نمیشود که سبب کاهش استحکام وال پست میگردد.
- میتوان گفت زیان بار ترین اشتباهی که در ارتباط با وال پست صورت میگیرد، استفاده از ورقها ونبشیهای بی کفیت و ارزان قیمت در ساخت این محصول است. هنگام خرید والپست یا ناودانی منقطع باید حتما به این نکته توجه داشته باشید که محصول مورد نظر خود را از شرکتها و کارخانههای معتبر تهیه کنید. شرکت هوملکس یکی از برترین تولید کنندگان ناودانی منقطع یا همان وال پست در ایران است که برای ساخت محصولات خود از مرغوبترین و با کیفیتترین مواد اولیه استفاده میکند.
نکات محاسباتی وال پست
برای دانستن نکات محاسباتی وال پستها ابتدا باید بدانیم که محاسبات این محصول در دو بخش سازهای و لرزهای وجود دارد. در محاسبات سازهای، وال پست را به عنوان عضوی سازهای در نظر میگیریم که این عضو وظیفه تحملهای وارده بر خودش را دارد. بارهای وارده بر آن شامل وزن دیوار، بارهای زنده و مرده ساختمان، بعلاوه وزن خود وال پست است.
در محاسبات لرزهای، این محصول را به عنوان عضوی مهاربندی در نظر میگیریم که باید نیروهای وارده بر اثر زلزله بر خود را تحمل کند. نیروی وارده بر اثر زلزله شامل نیروی برشی، نیروی جانبی و نیروی دورانی است. حال میتوانیم به بررسی نکات محاسباتی وال پستها بپردازیم.
نکات محاسباتی وال پست سازهای
- جنس مصالحی که وال پست از آن ساخته میشود باید مشخص شود. این نوع وال پست معمولا از جنس فلز ساخته میشود.
- ابعاد وال پست باید یه صورت دقیق و به گونهای تعیین شود که تحمل بارهای وارده را داشته باشد.
- از دیگر نکاتی که حتما باید مورد توجه قرار داد، اتصال وال پست به دیگر اجزای سازه است. این اتصال باید به نحوی صورت گیرد که نیروهای وارده بر وال پست را به سایر اجزای سازهای منتقل کند.
نکات محاسباتی وال پست لرزهای
- اولین نکته، مشخص کردن منطقه زلزله خیزی است که ساختمان در آن واقع شده است، زیرا شدت زلزله در هر منطقه متفاوت است.
- دستگاههای مهار بندی ساختمان، که وال پست به عنوان یکی از اعضای آن دستگاه در نظر گرفته میشود، باید با دقت طراحی و محاسبه شوند.
- نکته بعدی، تعیین نقش والپست در دستگاه مهار بندی است. این محصول میتواند به عنوان عضو مهاربند افقی، قائم و یا ترکیبی در این دستگاه وجود داشته باشد.
الزامات قانونی و ضوابط قرارگیری وال پست
- باید بدانید که اجرای وال پست پس از خرید والپست، ضوابط و الزاماتی دارد که این الزامات به تفصیل در آیین نامه ۲۸۰۰ آورده شدهاند. مهمترین موردی که باید مورد توجه قرار داد اندازه دهانه و عرض دیوار است. مطابق با آیین نامه ۲۸۰۰، در صورتیکه عرض دیوار بیشتر از ۴ متر باشد، اجرای وال پست یک الزام محسوب میشود.
- همچنین در تمامی دیوارهای پیرامونی باید وال پست قائم را اجرا کرد.
- در سازههایی که بیش از ۸ طبقه دارند، اجرای وال پست ترکیبی ضروری است.
- بندهای ۴-۹-۱-۳ مبحث چهارم مقررات ملی و بند ۵-۳-۴ و بند ۴-۵-۴ ویرایش چهارم آیین نامه ۲۸۰۰، به بررسی الزامات قانونی و ضوابط قرارگیری وال پست میپردازد.
اتصالات وال پست کدامند
وال پستها با روشهای مختلفی به کف و سقف سازه متصل میشوند و همچنین هر بخش از سازه نیازمند ابزارهای خاصی برای نصب والپست است. ابزارهای اتصال والپست تنوع بالایی دارند. وال پست با نبشی و وال پستهای عادی میتوانند توسط میلگرد و یا تسمه به ستونها متصل شوند. در حالی که در هنگام خرید والپست آماده با استفاده از نبشیها و انکر بولت، پلیت و یا صفحات فلزی به پروفیل وصل شده و سپس به تیر یا ستون متصل میگردند.
اتصال کشویی
یکی از پرکاربردترین و رایحترین روشهای نصب والپست، اتصال کشویی است که با والپست ناودانی انجام میشود. در این روش بستهای U شکل با فواصل معین و معمولا به صورت دوتایی روی ستونها یا تیرها نصب میشود. مزیت این اتصال آن است که دیوار کاملا ثابت نمیشود و توانایی حرکت بسیار جزئی دارد. بنابراین در هنگام زلزله دیوار ترک برنداشته و فقط در جهت نیروهای وارده، روی بستها میلغزد. در اتصال کشویی نیازی به ایجاد فاصله بین بلوکها و وال پست نیست و بلوکها روی والپست چیده میشوند.
اتصال با بست ارتجاعی
بست ارتجاعی یا رادیکالی همانطور که از نامش پیداست به شکل یک رادیکال است که قسمت خم شده آن حالت ارتجاعی دارد. این بست که یکی از بستهای پرکاربرد برای اتصال وال پست دیوار هبلکس به ستون یا تیر است دارای دو قسمت است. که قسمت اول به وسیله پیچ و مهره به عنصر سازهای و قسمت دیگر به دیوار میخ میشود. در هنگام زلزله قسمت ارتجاعی کمک میکند تا دیوار حرکتی جزئی داشته و بر اثر تنش آسیب نبیند.
اتصال تلسکوپی
این نوع اتصال برای نصب وال پست عمودی و اتصال پروفیل به تیر استفاده میشود. و در پروفیلهای کلافی و در دیوارهای تیغهای به کار میرود. در اتصال تلسکوپی چهار نبشی دور چهار ضلع پروفیل به طوری که یک ضلع قائم آنها روی پروفیل و دیگری روی سقف باشد، قرار گرفته و حرکت پروفیل را محدود میسازند.
سوالی در مورد خرید دارید؟ تماس بگیرید:
انواع پروفیل
پروفیلها انواع مختلفی دارند. رایج ترین پروفیل، پروفیل کلافی است. پروفیل کلافی نوع خاصی از پروفیل نمره پایین است که به علت شکل ظاهری خاص خود، در ساخت چارچوب و والپست کاربرد دارد. این پروفیلها به صورت کلاف تولید شده و به بازار عرضه میشوند. اگر از رو به رو به سطح مقطع این پروفیل نگاه کنید، مستطیلی است که یکی از طولهای آن از یک یا دو طرف امتداد یافته است. پروفیل کلافی دارای یک لبه است که در امتداد طول پروفیل ادامه مییابد. به واسطه این لبهها چهار پروفیل کلافی کنار یکدیگر قرار میگیرند، به گونهای که هر پروفیل روی لبه پروفیل دیگر قرار گرفته و ستونی توخالی را تشکیل میدهند که به این ستون، کلاف پروفیل و یا کلافی گفته میشود.
پروفیل ناودانی یکی دیگر از مصالح فلزی پرکاربرد در ساخت و خرید والپست است. این سازه فلزی دارای سطح مقطع مستطیلی شکل است که یک طول و دو عرض دارد، به همین دلیل به ایننوع پروفیل، منقطع نیز گفته میشود. در ادامه به بررسی بیشتر این سازه و ویژگیهای آن میپردازیم.
تاریخچه اجرای والپست
اطلاعات دقیقی از زمان شروع استفاده از والپست در سازهها در دست نیست. میتوان گفت استفاده از سازههای حمایتی مشابه وال پست، از زمانی که ساختمانهای آجری با اسکلتهای چوبی ساخته میشدند شروع شده است. در آن زمان ستونهای توپر چوبی به صورت ضربدری یا قائم در اکثر سازهها دیده میشد. اینکه استفاده از سازههای فولادی به عنوان وال پست از چه زمانی آغاز شد نیز معلوم نیست، اما با شواهد موجود میتوان حدس زد که استفاده و خرید والپست فلزی یا سنتی که اولین و قدیمیترین نوع والپست فلزی است، چندی پس از رواج اسکلت فلزی رواج یافت.
سوالات متداول
آیا عدم اجرای والپست عواقب قانونی به همراه دارد؟
جواب کوتاه به این سوال این است: بله. اجرای وال پست یکی از ضوابط آیین نامهی ملی است. و در صورت عدم اجرای آن، ساخت ساختمان تا زمان نصب والپست، توسط مهندس ناظر متوقف میشود. در صورتی که مهندس ناظر، برگه پایان کار ساختمانی بدون والپست را مهر کند. در صورت خرابی و آسیب جدی به ساختمان و ساکنین آن بر اثر عدم اجرای وال پست، عواقب حقوقی شامل حال ناظر پروژه میگردد.
از چه روشی میتوان به عنوان جایگزین والپست استفاده کرد؟
میلگرد بستر مانند والپست به دو صورت افقی و عمودی اجرا میشوند. در مواردی که میلگرد بستر و وال پست با هم اجرا میشوند، میلگرد بستر فقط به صورت افقی اجرا میگردد. این میلگردها در ملات زیرین دیوار پنهان میشوند اما برای اجرای میلگرد بستر عمودی، کلافهایی از مفتولها درست شده و به صورت یکنردبان در ملات فرو میروند. سپس دیوارچینی در فاصلهی میان دو ردیف میلگرد انجام میشود.
نبشی والپست چیست؟
نبشی والپست که در انگلیسی L-shaped Wall Post نامیده میشود، از اتصال ۲ یا ۴ نبشی به شکل یک تیر تشکیل میشود. این نبشیها به عنوان یک تکیه گاه، به صورت عمودی یا افقی در دیوار اجرا میشوند. این حرکت موجب توزیع صحیح نیروهای وارد بر دیوار میشود. نبشی والپست، نیروهایی که در اثر باد و زلزله به دیوار وارد میشوند را به ستونها انتقال میدهد. این امر موجب میشود تا دیوارها در برابر این نیروها در امان باشند. برای ساخت والپست از ناودانی و قوطی پروفیل نیز استفاده میشود اما نبشیها کاربرد بیشتری در ساخت والپست دارند و استفاده از آنها نیز مقرون به صرفه تر است.
چرا نبشی کشی دیوارها یک الزام است؟
طبق آیین نامه ۲۸۰۰ ، لبه آزاد دیوارها حتما باید مهار شود. به همین دلیل نبشی کشی دیوارها تبدیل به یک الزام شده است و یکی از وظایف مهندس ناظر این است که مالک را ملزم به نبشی کشی و مهار لبههای آزاد دیوارها به خصوص دیوارهای پیرامونی، جان پناه و بازشوها نماید. این امر بهتر است در مرحله سفت کاری صورت پذیرد. عدم نبشی کشی خساراتی به وجود میآورد که برای مثال میتوان به زلزله بم اشاره کرد. خسارات و تخریبهای به وجود آمده در این زلزله، به دلیل عدم نبشی کشی بوده است.
اجرای والپست با نبشی
در هنگام اجرای والپست از طریق نبشی باید توجه داشته باشیم که بسته به نوع ساختمان و نبشی مناسب آن، نحوه اجرای والپست و همچنین مصالح مورد نیاز آن تغییر میکند. اما به صورت کلی میتوان اجرای والپست با نبشی را در مراحل زیر خلاصه کرد.
- قبل از بتن ریزی سقف باید نصب بیس پلیتها بر روی تیر بتنی و زیر آن انجام شود. در صورتی که قبل از بتن ریزی این اتفاق صورت نگیرد، باید حتما بیس پلیتها را به وسیله رول بولت از بالا و پایین به تیرها متصل نمود. بدین منظور هرگز نباید از میخ فولادی ۳ سانتیمتری استفاده کرد.
- قبل از جوشکاری والپستها باید ابعاد داخلی ساختمان را اندازه بگیریم تا هنگام دیوار چینی دچار مسئله نشویم.
- حداقل پروفیلی که برای والپست مورد استفاده قرار میگیرد، نبشی ۵ است. پروفیل مصرفی باید مطابق با نظر طراح و نقشههای مصوب انتخاب شود.
- در هر طبقه، باید به وسیله ریسمان کشی، شاغول بودن و هم راستایی افقی والپستها را بررسی کنیم.
- به منظور اتصال بهتر و ایمن تر والپست با دیوارهای طرفین و همچنین جلوگیری از ترک خوردگی آنها بر اثر حرکات جانبی ساختمان، باید در مرحله نازک کاری والپستها را به وسیله رابیتس و سیم گالوانیزه محکم کرد.
- در صورتی که در سازه والپست در کنار ستون قرار بگیرد، باید بین آنها فاصلهای حدود ۴ یا ۵ سانتی متر قرار داد و در این فاصله پلاستوفوم کار گذاشت.
دقت داشته باشید که جوشکاری والپست حتما باید توسط فردی متخصص و ماهر صورت گیرد. موارد اجرایی باید از قبل به وسیله دستور کار به مجری یا سازنده ابلاغ شوند.
نکات مهم اجرای نبشی والپست
در هنگام اجرای نبشی باید نکات زیر را مد نظر قرار داد.
- در صورتی که طول دیوار بیشتر از ۶ متر و یا از ۴۰ برابر ضخامت دیوار بیشتر باشد، برای مهار آن به والپست عمودی نیاز داریم.
- چنانچه ارتفاع دیوار بیشتر از ۳.۵ متر باشد باید از wallpost افقی استفاده کرد.
- در صورتی که طول دیوار بیشتر از ۳۰ برابر ضخامت آن باشد، نمیتوان از wallpost افقی برای مهار آن استفاده کرد.
- از wallpost در ساخت قابهای سازهای و غیر سازهای استفاده میشود.
- نصب و اجرای wallpost عمودی برای دهانههای بزرگ به وسیله جوشکاری و از روی طبقه پایین تا زیر طبقه بالا انجام میشود.
مقطع مناسب نبشی والپست چه اندازه است؟
انتخاب مقطع مناسب برای نبشی به عوامل متعددی بستگی دارد که تعیین کننده ترین آنها عبارتند از:
- تعداد طبقات ساختمان
- ارتفاع دیور
- ضخامت دیوار
- مصالح ساختمانی مورد استفاده
- میزان ریسک پذیری منطقه در برابر زلزله
- سرعت باد غالب در منطقه
کلام آخر
با توجه به آنچه که گفتیم، وال پستهای ناودانی و وال پستهای آماده رایجترین و البته به صرفهترین نوع از والپستها هستند. چرا که طراحی آنها به گونهای است که با اکثر نحوههای اجرای وال پست سازگارند. از طرفی راهی جایگزین برای مقاوم سازی دیوارها در باربر زلزله وجود دارد که میلگرد بستر نام دارد. باید توجه داشت که اجرای سازه حمایتی (میلگرد بستر یا وال پست) در سازههای بزرگ ضروری است و عدم اجرای آن شاید باعث کاهش هزینه شود، اما عواقب جبران ناپذیری را در پی دارد.
از آنجایی که شواهد چندانی مبنا بر استفاده از وال پست در ایران در سالهای دورتر وجود ندارد، میتوان گفت این سازه حمایتی، پدیدهای نوین و تقریبا جدید در کشور است و رواج گسترده و درک اهمیت آن توسط تمام کارفرمایان زمانبر است. اما باید امیدوار بود تا در جهت ساخت سازههای مقاومتر و کارآمدتر، تمامی استانداردهای لازم در ساخت آنها رعایت شود.
در صورت تمایل به کسب اطلاعات بیشتر و یا مشاوره با کارشناسان شرکت هوملکس، با ما تماس بگیرید.
دفتر تهران
۲۸۳ ۲۸۴ – ۰۲۱
دفتر کرج
۵۱۲۵ ۳۴۲۰ – ۰۲۶
مدیر فروش
۰۹۱۲۱۰۲۷۶۶۷
با سلام- ممنون از اطلاعات خوبتون- ی سوال داشتم برای دیوار چینی طبقه همکف آیا نیازی به وال پست هست؟
سلام – بله باید وال پست اجرا بشه- قانون استثنایی برای اجرای وال پست در طبقات مختلف قائل نشده.
با سلام – برای وال پست از ورق چند میل باید استفاده بشه؟
برای وال پست یا ناودانی منقطع باید از ورق 2 میل استفاده شود.
آیا اجرای وال پست برای جان پناه بام ضروریه؟
دوست عزیز،طبق مبحث چهارم مقررات ملی، اگر ارتفاع جان پناه بیشتر از 70 سانت باشه اجرای وال پست ضروری هست.
فاصله بین دو تیر وال پست چقدر باید باشد؟
فاصله بین دو تیر وال پست باید نهایتا 4 متر باشد.
آیا در دیوار چینی چاله آسانسور، وال پست نیاز است؟
با احترام. دیوارهای پیرامون آسانسور نباید به شاسی متکی باشند و باید با فاصله از آن اجرا شوند چون شاسی لرزش داره و باعث ترک و ناپایداری دیوار میشه. پس لازمه برای آنها والپست تجرا بشه.
با سلام – آیا برای دیوارهای زیر زمین هم اجرای وال پست نیاز است؟
سلام- هیچ گونه استثنایی برای انواع طبقات برای اجرای وال پست در قانون موجود نیست.
سلام و عرض ادب از توضیحات بسیار زیبا و کامل شما بسیار ممنونم پایدار باشید.
سلام خوشحالیم که براتون مفید فایده بوده.
ساختمانم را دیوار کشی کردم. آیا بعد از دیوار کشی میشه نبشی کشی کرد؟ اگه نمیشه راهکاری داره؟
بعد از دیوار کشی نمیتوان نبشی کشی یا وال پست رو اجرا کرد مگر اینکه با هزینه بیشتر الیاف اف آر پی را انتخاب کنید.
آیا بلوک هبلکس باید کاملا به وال پست بچسبه؟
بله بلوک هبلکس باید داخل وال پست قفل شود و کاملا به وال پست بچسبد.
سلام آیا به جای استفاده از نبشی، میتونیم از میلگرد بستر هم استفاده کنیم؟
سلام بله میتونید از میلگرد بستر استفاده کنید و میلگرد بستر را با یک گیره به ستون ها متصل کنید.
سلام و عرض ادب چرا اجرای وال پست انقدر ضروری و قانونی هست؟
سلام چون هدف از اجرای وال پست، ایمنی سازی در برابر ریزش و جلوگیری از تخریب است بنابراین اجرای آن بسیار ضروری است و به لحاظ قانونی پیگیری میشود.
بسیار مطلب خوبی بود
حتما برای خرید از خدماتتون استفاده میکنیم
خیلی خوشحالیم که مطلب برای شما مفید بوده است ? امیدواریم که تجربه خوبی از خرید و استفاده از خدمات ما داشته باشید. اگر سوالی دارید یا نیاز به مشاوره بیشتری برای انتخاب محصولات دارید، حتماً با ما تماس بگیرید. منتظر همکاری با شما هستیم و از اعتمادتون سپاسگزاریم.
مقررات وال پست در آیین نامه 2800 واقعا مهم هستش و چقدر خوب که در این مقاله بهش اشاره کردید
خیلی خوشحالم که توجه شما به این موضوع جلب شده. بله، مقررات وال پست در آیین نامه 2800 واقعاً اهمیت زیادی دارد، بهویژه در زمینه ایمنی ساختمانها در برابر زلزله. اجرای صحیح وال پستها نقش کلیدی در تقویت سازهها و جلوگیری از ریزش دیوارها در هنگام زلزله دارد. هدف ما از این مقاله، تأکید بر اهمیت رعایت این مقررات بود تا سازندگان و مهندسان به اهمیت آن پی ببرند و در پروژههای ساختمانی خود به طور جدی آن را اجرا کنند. ممنون از توجه شما و خوشحالیم که این مطلب برایتان مفید بوده است.