بتن خود ترمیم شونده: یکی از مصالحی است که در ساختمان سازی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این بتن، نوعی بتن خاص با ویژگی‌های منحصر به فرد است.
بتن خود ترمیم شونده چیست؟
ابن بتن که با نام بتن خود ترمیم شونده یا خود مراقبت کننده معروف است، نوعی از بتن است که به صورت خود به خودی و بدون دخالت انسان ترمیم می‌شود.
این بتن به self-healing concrete معروف است. نحوه عملکرد این بتن به این صورت است که هنگامی که ترک یا شکافی بر روی آن ایجاد شود، با ساختاری که دارد شروع به ترمیم ترک‌ها کرده و از عمیق‌تر شدن آنها جلوگیری می‌کند.
انواع بتن خود ترمیم شونده
بتن‌های خود ترمیم شونده در دو نوع وجود دارند.
نانوتیوب کربنی
نانوتیوب‌های کربنی یکی از ساختارهایی هستند که در بتن خود‌ترمیم شونده مورد استفاده قرار می‌گیرد و به ترمیم این بتن کمک می‌کنند. نانوتیوب‌ها در انواع مختلفی وجود دارند که عبارتند از: فیبر تو خالی، کامپوزیت سیمانی مهندسی، میکرو کپسول‌های پر شده.
بتن ترمیم شونده با باکتری
از دیگر روش‌هایی که می‌توان بتن خود ترمیم شونده تولید کرد، استفاده از ترکیب مواد طبیعی و نوع خاصی از باکتری برای خاصیت ترمیم شوندگی بتن است. بدین منظور، این نوع باکتری‌ها را در کپسول‌های سختی قرار داده شده و به ساختار بتن اضافه می‌شوند. هنگام ترک برداشتن بتن، پوسته سخت این کپسول‌ها به واسطه آب از بین رفته و باکتری‌های داخل آن فعال می‌شوند. این باکتری‌ها با ترکیبات موجود در بتن واکنش داده و ترکیب سخت کربنات کلسیک را ایجاد می‌کنند که باعث پر شدن ترک بتن می‌شود.
کاربردهای بتن خود ترمیم شونده
بتن‌های خود‌ترمیم شونده با توجه به قابلیتی که دارند، مناسبترین گزینه برای استفاده در هر سازه‌ای می‌باشند. اغلب از این نوع بتن در مناطقی که امکان وقوع حوادث طبیعی مانند سیل، زلزله، باد، باران، تگرگ و یا آتش سوزی وجود دارد استفاده می‌شود. همچنین در مناطق بسیار خشک که احتمال ترک خوردگی بتن وجود دارد باید از بتن خود‌ترمیم شونده استفاده شود. ساختمان‌ها، برج‌ها، جاده‌ها و پل‌ها از جمله مکان‌هایی هستند که بتن خود ترمیم شونده در آنها به کار می‌رود.
مزایای بتن خود‌ترمیم شونده
- اصلی‌ترین و مهمترین ویژگی این نوع بتن، ترمیم خود به خودی است.
- به علت ویژگی خود ترمیمی، طول عمر بالا دارد.
- باعث افزایش دوام و پایداری و در نتیجه افزایش طول عمر سازه می‌شود.
- قابلیت شکل پذیری دارد.
- این نوع بتن در برابر شرایط مختلف جوی مقاومت بسیار بالایی دارد.
- خواص مکانیکی در بتن را بهبود می‌بخشد. برای مثال باعث افزایش مقاومت فشاری و خمشی بتن می‌شود.
- وزن سازه را کاهش می‌دهد.
- نفوذ پذیری آن در برابر آب و مواد شیمیایی بسیار پایین است.
- هزینه‌های مربوط به تعمیر و نگهداری سازه را کاهش می‌دهد.
- این نوع بتن از آسیب دیدگی سازه اصلی جلوگیری می‌کند.
معایب بتن خود ترمیم شونده
- از مهمترین معایب این نوع بتن، هزینه بالای تهیه آن است. البته با توجه به دوام و طول عمر بالای آن، از نظر اقتصادی به صرفه است.
- در دسترس نبودن این نوع بتن یکی دیگر از معایب آن است. با وجود اینکه این بتن چندین سال است که تولید و معرفی شده است، اما به دلیل عدم وجود مصالح آن در تمامی کشورها، به صورت گسترده در دسترس نیست.
سوالات متداول
مهمترین تفاوت این دو بتن، وجود قابلیت خود ترمیمی در بتن خود‌ترمیم شونده است، زمانی که بتن معمولی دچار ترک شود باید به صورت دستی آن را ترمیم کرد اما بتن خود ترمیم شونده، خودش عملیات ترمیم را انجام می‌دهد و نیازی به دخالت نیروی انسانی در روند ترمیم آن نیست. تفاوت‌های دیگری نیز میان این بتن‌ها وجود دارد. یکی از دیگر تفاوت‌های میان این دو نوع بتن، استفاده از تکنولوژی‌های خاص در بتن های خود‌ترمیم شونده است که موجب افزایش مقاومت فشاری و خمشی بتن می‌شود. تفاوت قیمت میان این دو نوع بتن نیز بسیار زیاد است.
این نوع بتن الهام گرفته از نحوه عملکرد گلبول‌های قرمز در هنگام بروز آسیب دیدگی بر روی پوست تولید شده است. همانطور که بالاتر توضیح داده شد، باکتری‌های موجود در این بتن وظیفه ترمیم بافت را بر عهده می‌گیرند. برخی از مواد نانویی که در بتن خود‌ترمیم شونده مورد استفاده قرار می‌گیرند شامل پلی اتیلن، کربن سیاه، سیلیکا، متاکریلات بوتیل، اپوکسی پلی آنیلین، کامفور سولفونات، اپوکسی، نانو رس می‌باشند.
نتیجه گیری
در این مقاله سعی کرده‌ایم تا بتن خود‌ترمیم شونده را از جوانب مختلف مورد بررسی قرار دهیم، در صورت تمایل به کسب اطلاعات بیشتر و یا مشاوره با کارشناسان شرکت هوملکس، با ما تماس بگیرید.
دفتر تهران
۲۸۳ ۲۸۴ – ۰۲۱
دفتر کرج
۵۱۲۵ ۳۴۲۰ – ۰۲۶
مدیر فروش
۰۹۱۲۱۰۲۷۶۶۷
